Биыл қаланың білім саласында бірінші рет «Айқын» жобасы іске асырылғалы отыр. Оған жергілікті бюджеттен 5,7 млрд теңге қаржы бөлінді. Бұл қаражатқа мектептердегі компьютерлік кабельдер жаңартылады. Ол интернет жылдамдығын жақсартуға көмектеседі. Қазір кейбір мектептерде интернет жылдамдығы төмендеу. Оған бірінші кезекте кабельдердің тозығы кінәлі. Мектептерде 4 205 камера істеп тұр. Жоба аясында басқарма тағы 9 021 бақылау камерасын сатып алады. Білім ошағындағы әрбір кабинет камерамен жабдықталады. Спорт залымен қосқанда қала мектептерінде 8 230 кабинет бар. Соның 829-ы камера қызметіне қосылған. Енді тендерде жеңімпаз атанған компания қалған кабинеттердің бәріне камера орнататын болады. Мердігер қолданыстағы төрт мыңнан астам камераның ішіндегі істен шыққандарын да ауыстырып береді. Бақылау құрылғыларын жасанды интеллект басқарады. Егер кабинетте заң бұзушылық орын алса, камераға түскен деректер дереу полиция департаментіндегі жедел басқару қызметіне жөнелтіледі. Г.Дәрібаеваның мәлімдеуінше, камера арқылы басқармадағы әдістемелік орталық мамандары кез келген мектептің кабинетіндегі сабақты онлайн бақылай алады.
«Сонымен бірге Kundelik kz. жүйесі арқылы директорға, оның орынбасарына, мұғалімге ескертулер келіп түседі. Мәселен, ағылшын тілінің мұғалімі 45 минуттық сабақта 5 минут телефон қараса, 20 минут біреулермен сөйлессе, балаларға сабақ түсіндірмей, үй тапсырмасын бере салса, Kundelik kz. платформасын ашқанда ескерту келіп тұрады. Ол жерде мұғалімнің іс-әрекетін айыптаған хабарлама жарияланады. Оның бәрін жасанды интеллект камералар арқылы бақылап, Kundelik kz.-ке жіберіп отырады. Бұл хабарлама директор мен оның орынбасарына да барады. Директор мұғалімді шақырып алып, өз міндетін дұрыс атқармағаны үшін ескерту жасай алады немесе басқа да жауапкершілікке тартуы мүмкін. Жаңа жоба Шымкентте бірінші мәрте қолға алынғалы жатыр. Бірақ басқа өңірлерде бұл тәжірибе біраздан бері бар сияқты. Біз өткен жылы оны сынақтан өткізіп көрдік. Қаланың екі мектебінің дәлізіне жасанды интеллектімен басқарылатын камералар орнаттық. Сол арқылы басқарма мамандары әрбір тәртіпсіздікті бақылап отырды. Тіпті жасанды интеллект көмегімен балалардың көңіл күйін анықтадық. Мына баланың көңіл күйі жоқ, мұңайып тұр деп ЖИ нұсқаған оқушымен мектептің психологтері арнайы жұмыс жүргізді. Сөйтіп, оқушылардың психологиялық ахуалына жауапты мамандардың қызметтік міндетін күшейттік. Жасанды интеллект арқылы бақылауды бастапқы тәжірибеден өткізіп көрдік. Нәтижесі жаман емес. Енді қала көлемінде қалай болатынын байқаймыз. Жаңа жоба мегаполистің білім саласына төңкеріс әкелмесе де біраз өзгерістерге жол бастайтыны анық. Бақылау арқылы мұғалімдер қызметінің сапасы жақсарып, оқушылардың білім деңгейі арта түседі деген сенімдеміз. Төбесінде камера тұрғанын білетін ұстаз 45 минут сабағын талапқа сай өткізіп, сынып ішінде оқушылардың да бұзықшылығы азаяды», деді Гүлнара Тұрдыбайқызы.
Осы жобаның көмегімен тек білім сапасын арттырып қоймай, оқушылар арасында кездесетін буллинг, яғни әлімжеттікті де жоюға болады.
Әрбір оқушыны ыстық тамақпен қамтамасыз етуге мемлекет тарапынан қаржы бөлінеді. Ол «Әлеуметтік әмиян» деп аталады. Сол әмиян қаражатының мақсатты жұмсалуын бақылау үшін басқарма ақпараттық-бағдарламалық кешенді енгізу үстінде. Бұл жүйе бойынша мемлекет баланың ыстық тамақ жегеніне қарай ақша төлейді. Мектеп асханасын жалға алған кәсіпкер тек келген бала санына қарай азық-түлікпен қамданып, ас әзірлейді. Мәселен, мемлекет жүз балаға ақша бөлсе солардың барлығы түгел тамақтана ма, оған қарамайтын. Келмей қалған оқушының орнын басқа бала пайдаланып кететін. Енді жаңа жүйемен қаржы тек тамақтанып жүрген бала үшін ғана нақты қаралады. Осылайша, АБК-ның қаржы үнемдеуге көп пайдасы тигелі тұр. Ақпараттық-бағдарламалық кешен жасанды интеллект көмегімен іске асырылады. АБК-мен кітапханаға келетін бала санын анықтап, оқушылардың кітапхана қызметін пайдаланудағы статистикасын дәл есептеп шығаруға болады.
