Шымкент қаласында жаңа оқу жылы басталғалы бері барлық балабақшалар мен мектептерде, сондай-ақ колледждерде балалардың жеке қауіпсіздігіне арналған арнайы сабақтар жүйелі түрде өткізіліп келеді. Қалалық білім басқармасының мәліметінше, мегаполистегі 700-ден астам білім беру ұйымында осы уақытқа дейін он мыңдаған «Жеке қауіпсіздік» сабағы ұйымдастырылып, оған жүз мыңнан астам бала қатысқан.
Қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыру мақсатындағы бұл бастама әсіресе Шымкент сияқты қарқынды дамып жатқан, халық саны тығыз қалада аса маңызды. Себебі балалардың күнделікті өмірде, көшеде, қоғамдық көлікте немесе цифрлық кеңістікте түрлі қауіптерге жиі тап болуы мүмкін. Осыған байланысты қала педагогтары аталмыш сабақтарды жүйелі өткізуді қаладағы тәртіп пен балалардың өзіне деген сенімділігін арттырудың тиімді тәсілі деп бағалап отыр.
Еліміз бойынша жаңа оқу жылының басынан бері балабақшаларда, мектептер мен колледждерде 1,4 миллионнан астам «Жеке қауіпсіздік» сабағы өткізілген. Бұл сабақтардың мақсаты – балалар мен жасөспірімдерге қауіпсіздік ережелерін үйретіп, оларды әртүрлі жағдайда дұрыс әрекет етуге дағдыландыру.
Республикалық деңгейде жүргізілген мониторингке 46 мың педагог пен 318 мыңнан астам оқушы қатысқан. Нәтижесі өте оң: ұстаздардың 92%-ы мектептердегі жалпы ахуалдың жақсарғанын айтса, 96%-ы оқушылардың өзіне деген сенімділігі артқанын жеткізген. Ал оқушылардың 95,5%-ы бұл сабақтарды пайдалы деп бағалап, 90%-ы күнделікті өмірде қолдана алатынын атап өткен.
Жеке қауіпсіздік сабақтары апта сайын сынып сағаты форматында 10 минуттан өткізіледі. Мазмұны балалардың жас ерекшелігіне қарай әзірленген.
Балабақшаларда бүлдіршіндер шұғыл қызмет нөмірлерін жаттап, ойын алаңында, қоғамдық орындарда және үй жағдайында қауіпсіздік ережелерімен танысады. Бейтаныс адамдардан сақтану дағдылары да осы кезеңде беріледі.
Мектептерде күнделікті өмір мен цифрлық ортадағы қауіпсіздікке басымдық беріледі. Оқушылар жеке деректерді қорғау, кибербуллингтен қорғану, онлайн қарым-қатынаста сақ болу, жалған ақпараттың зардабы, күдікті заттарды байқаса не істеу керектігі туралы білім алады. Табиғатта, суда, жолда және мұзда жүру кезіндегі қауіпсіздік ережелері де үйретіледі.
Колледждерде жасөспірімдер арасында жиі кездесетін әлеуметтік және цифрлық тәуекелдер талқыланады. Студенттер өз құқықтарын білу, алаяқтықтан сақтану, қауіпті онлайн табыстардан алшақ болу, қоғамдық көліктегі қауіпсіздік, төтенше жағдайларда дұрыс әрекет ету және эмоцияны басқару бойынша маңызды ақпарат алады.
ҚР Оқу-ағарту министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитетінің төрағасы Насымжан Оспанова осы бастаманың маңызын атап өтіп:
«Бүгінгі бала екі әлемде – шынайы өмір мен цифрлық кеңістікте қатар өсіп келеді. Сондықтан олардың өз қауіпсіздігін білуі өте маңызды. Аз-аздан, бірақ жиі қайталанған ақпаратты бала жақсы сіңіреді. Біздің мақсат – әрбір баланың өзіне сенімділігін нығайтуға, кез келген жағдайда өзін қорғауына көмектесу», – деді.
Ұсынылған оқу-әдістемелік кешен 130 сабақтан тұрады. Негізгі тақырыптар жылына үш рет қайталанып, балалардың қауіпсіздік дағдыларын жүйелі түрде меңгеруіне жағдай жасайды.
Шымкент мектептері мен колледждеріндегі мұндай сабақтар балалардың қауіпсіздігіне деген жауапкершілікті күшейтіп қана қоймай, қаладағы білім беру мекемелерінің тәрбие жұмысын жаңа деңгейге шығарып отыр.
