Қазақстанда білім беру жүйесіне жасанды интеллектіні кеңінен енгізу бағытында тың жобалар жүзеге асуда. Мемлекет басшысының 2025–2029 жылдарға арналған Жолдауында айтылған тапсырмаларға сәйкес, биыл елімізде AEROO Space AI Competition атты жаңа инженерлік дода бастау алды. Бұл жоба – болашақ инженерлер мен IT-мамандарды тәрбиелеуге арналған маңызды қадам.
AEROO Space AI Competition – инженерлік және бағдарламалық шешімдерді жасанды интеллект технологияларымен біріктіретін бірегей жарыс. Қатысушылар өз идеялары мен білімін пайдалана отырып, шағын наноспутниктерді жобалап, оларды нақты инженерлік модельдер негізінде іске асырады. Мақсат – оқушылардың ғылымға, инженерия мен ғарыштық зерттеулерге деген қызығушылығын арттыру және Қазақстанда жаңа буын инновациялық ойлайтын жастарды қалыптастыру.
Бұл бастамаға Шымкент қаласының мектептері мен техникалық лицейлері де белсенді қатысуға ниетті. Қалалық білім басқармасының дерегінше, Шымкенттегі физика-математика бағытындағы мектептерде инженерлік үйірмелер мен робототехника кабинеттері жұмыс істейді. Оқушылардың көбі аймақтық және республикалық IT-жарыстарда жүлде алып, өз жобаларын халықаралық деңгейде танытып жүр. Енді олар AEROO Space AI жарысы арқылы жасанды интеллект пен инженерияның тоғысқан жаңа бағыттарын тәжірибе жүзінде игеруге мүмкіндік алады.
Оқу-ағарту министрлігінің мәліметінше, бұл жарыс тек ғылыми дода емес, практикалық зертхана іспетті. Қатысушылар спутниктердің құрылымын жасап қана қоймай, оларға бағдарламалық код жазады, деректерді өңдейді және жасанды интеллекттің көмегімен ұшырылым мен бақылау процестерін модельдейді. Осы арқылы оқушылар нақты инженерлік тәжірибе жинақтап, ғылым мен технология әлеміне ерте араласады.
«AEROO Space AI Competition – қазақстандық оқушылар үшін жаңа белес. Бұл жай ғана жарыс емес, алдыңғы қатарлы технологиялармен жұмыс істеудің тәжірибелік алаңы. Мұнда еліміздің болашақ ғалымдары мен инженерлері қалыптасады», – деді Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте министрлік өкілдері.
Айта кетейік, 2025–2026 оқу жылынан бастап Қазақстан мектептерінде «Цифрлық сауаттылық» және «Информатика» пәндеріне жасанды интеллект элементтері енгізілді. Бұл өзгеріс білім беру саласындағы технологиялық серпілістің бір көрінісі саналады. Сонымен қатар оқушыларға арналған Day of AI атты әдістемелік кешен дайындалып, педагогтерге арналған арнайы біліктілікті арттыру курстары іске қосылды.
Жақында елімізде жасанды интеллектіні білім беру жүйесінде қолданудың ұлттық стандарты бекітілді. Онда этика, құқықтық реттеу, дербес деректерді қорғау және академиялық адалдық қағидалары қамтылған. Бұл құжат жасанды интеллектті мектеп бағдарламасына қауіпсіз әрі тиімді енгізуді қамтамасыз етпек.
Шымкент қаласында мұндай стандарттар мен бағдарламалар жергілікті оқу орындарына да енгізілуде. Қаланың №1 инновациялық мектеп-лицейінде оқушылар нейрожелілермен жұмыс істеуді, ал университет студенттері деректер талдау және машиналық оқыту бағытында жобалар жасауды үйреніп жатыр.
Мамандардың айтуынша, жасанды интеллект саласында ерте білім алған оқушы ертеңгі күні халықаралық еңбек нарығында бәсекеге қабілетті маманға айналады. Сондықтан Шымкенттегі жастардың да бұл бастамаларға белсенді қатысуы қаланың инновациялық әлеуетін арттыра түседі.
Жаңа инженерлік жарыстар мен AI бағдарламалары – Қазақстанның болашағына салынған инвестиция. Ал Шымкенттің жастары сол болашақтың бір бөлігі болуға дайын.
